Hrišćani danas proslavljaju svoj najveći praznik Vaskrs. Prema hrišćanskom vjerovanju tog dana je Isus Hrist vaskrsao iz mrtvih, pobijedio smrt i svima ljudima od Adama i Eve do posljednjeg čovjeka na zemlji darovao vječni život.
Vaskrs spada u pokretne praznike, i praznuje se poslije jevrejske Pashe, u prvu nedjelju poslije punog mjeseca koji pada na sam dan proljetne ravnodnevnice, ili neposredno poslije nje. Najranije može da padne 4. aprila, a najkasnije 8. maja po novom kalendaru.
Za Vaskrs su, također, vezani lijepi običaji u našem narodu. U cijelom hrišćanskom svijetu, za ovaj praznik je vezan običaj darivanja jajima.
Jaje je simbol obnavljanja prirode i života. Crveno jaje znači radost i za one koji ga daju i koji ga primaju.
Jaje je simbol obnavljanja prirode i života
Jedan od najljepših i najradosnijih običaja, koji se nije iskorijenio, jeste farbanje jaja za Vaskrs. Po ustaljenoj tradiciji, jaja se farbaju na Veliki petak, u dan kada se, inače, ništa drugo ne radi.
Simbolika farbanje jaja vrši se u spomen na događaj kada je sveta Marija Magdalina Mironosica (to je ona djevojka, koja je sa Presvetom Bogorodicom, neprekidno bila uz Hrista u toku njegovog stradanja, i kojoj se Hristos prvoj javio po vaskrsenju), putovala u Rim da propovijeda Jevanđelje, i posjetila cara Tiberija. Tada mu je, u znak pažnje, kao novogodišnji poklon, predala crveno jaje, i pozdravila ga rečima: “Hristos Vaskrse”.
Crvena boja simboliraju Hristovu nevino prolivenu krv, ali je crvena boja istovremeno i boja vaskrsenja. Jer vaskrsenja nema bez stradanja i smrti.
Vaskrsno slavlje
Kada svane dan Vaskrsenja Hristova, sa svih tornjeva pravoslavnih hramova, dugo, zvone sva zvona, i javljaju dolazak velikog praznika. Ovaj blagdan se čestita riječima: “Hristos Vaskrse!” i “Vaistinu Vaskrse!”.
Domaćin prvi uzima jedno jaje, a za njim svi ukućani. Tad se i takmiče čije je jaje najjače. To predstavlja veliku radost za djecu. Prilikom tucanja izgovara se, takođe, – “Hristos Vaskrse” i “Vaistinu Vaskrse”. Na Vaskrs se prvo jede kuhano vaskršnje jaje, a onda ostalo jelo.
Toga dana, ako gost dođe u kuću, prvo se daruja farbanim jajetom.
Pobusani ponedeljak
Prvi ponedjeljak poslije Vaskrsa zove se pobusani ponedeljak. Tog dana, po narodnom vjerovanju i običaju, treba pobusati grobove umrlih srodnika busenjem sa zelenom travom.
U nekim krajevima, ovaj dan se obilježava kao i zadušnice. Naime, izlazi se na groblja, pale se svijeće, uređuju grobovi i sveštenik vrši parastose i pomene za pokoj duša pokojnika. Taj dan se iznose farbana vaskrsna jaja na grob, i dijele se potom sirotinji.
Dakle, pobusani ponedaljak je dan posvećen mrtvima.
Avaz.ba
Čitateljima koji slave želimo SRETAN VASKRS.
Redakcija portala DIREKTNO.BA
